Reaktif enerji, manyetik alan etkisine ihtiyaç duyan (Elektrik makinelerinin mıknatıslanma akımı çekmesi gibi) tüm elektrikli cihazlar için gerekli bir enerjidir. Manyetik alan etkisiyle çalışan; başta transformatör olmak üzere tüm elektrik motorları, klima, buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi , elektrikli süpürge, kısacası motor barındıran tüm küçük ev ve el aletleri, ateşlemeli lambalar vb. cihazlar için reaktif enerjiye ihtiyaç vardır. Dolayısıyla reaktif enerji kullanımı, bu türde cihazlar için bir zorunluluktur.
İdealde ( Saf omik yüklerde) akım vektörü ile gerilim vektörü arasında faz farkı yoktur. Endüktif ya da kapasitif yüklerin oluşturduğu etki neticesinde, akım vektörü, gerilim vektörüne göre maksimum 90 derece ilerde ya da geride olur. Kompanzasyon sistemi; endüktif ve kapasitif etki neticesinde oluşan gerilim ve akım vektörü arasındaki faz kaymasını düzelterek, ideale yakın (0 derecede) tutmaya çalışır.
Vektör diyagramına dökersek,
Endüktif devrede akım gerilim (Akım Geride) ilişkisi ve Güç üçgeni
Reaktif enerji, santrallerde senkron generatörlerle üretilebileceği gibi ihtiyaç duyulan yerlerde konumlandırılmış kompanzasyon tesisleri ile de sağlanabilir. Böylece hatta daha fazla aktif enerji taşınabilir.
Reaktif güç kompanzasyonun, ihtiyaç duyulan tesislere yakın kurulmak suretiyle şebeke güç faktörü yükseltildiğinde,
- Hat kayıpları azalır
- Gerilim düşümü azalır
- Hattın yüklenebilirliği artar
Dağıtım sisteminde yüksek güç faktörlü kompanzasyonu gerçekleştirmek için; özellikle dengesiz ve hızla değişen yük koşullarına uygun, tristör kontrollu kompanzasyon tesislerine veya her fazı ayrı ayrı kompanze edebilecek aktif filtre sistemli kompanzasyon sistemlerine ihtiyaç vardır.
ARZU EDİLEN COS Ø’ye YÜKSELTMEK İÇİN “k” FAKTÖRÜ CETVELİ
Cosφ2 | 0.70 | 0.75 | 0.80 | 0.82 | 0.84 | 0.85 | 0.86 | 0.87 | 0.88 | 0.90 | 0.92 | 0.94 | 0.95 | 0.96 | 0.97 | |
tgφ2 | (1.02) | (0.88) | (0.75) | (0.70) | (0.64) | (0.62) | (0.59) | (0.57) | (0.53) | (0.48) | (0.43) | (0.36) | (0.33) | (0.29) | (0.25) | |
Cosφ1 | tgφ1 | |||||||||||||||
4.44 | 2.29 | 1.27 | 1.40 | 1.53 | 1.58 | 1.64 | 1.66 | 1.69 | 1.71 | 1.75 | 1.80 | 1.85 | 1.92 | 1.95 | 1.99 | 2.03 |
0.45 | 1.98 | 0.96 | 1.10 | 1.23 | 0.28 | 1.34 | 1.36 | 1.39 | 1.41 | 1.45 | 1.50 | 1.55 | 1.62 | 1.65 | 1.69 | 1.73 |
0.50 | 1.73 | 0.71 | 0.85 | 0.98 | 1.03 | 1.09 | 1.11 | 1.14 | 1.16 | 1.20 | 1.25 | 1.30 | 1.37 | 1.40 | 1.44 | 1.48 |
0.52 | 1.64 | 0.62 | 0.76 | 0.89 | 0.94 | 1.00 | 1.02 | 1.05 | 1.07 | 1.11 | 1.16 | 1.21 | 1.28 | 1.31 | 1.35 | 1.39 |
0.54 | 1.56 | 0.54 | 0.68 | 0.81 | 0.86 | 0.92 | 0.94 | 0.97 | 0.99 | 1.03 | 1.08 | 1.13 | 1.20 | 1.23 | 1.27 | 1.31 |
0.56 | 1.48 | 0.46 | 0.60 | 0.73 | 0.78 | 0.84 | 0.86 | 0.89 | 0.91 | 0.95 | 1.00 | 1.05 | 1.12 | 1.15 | 1.19 | 1.23 |
0.58 | 1.41 | 0.39 | 0.53 | 0.66 | 0.71 | 0.77 | 0.79 | 0.82 | 0.84 | 0.88 | 0.93. | 0.98 | 1.05 | 1.08 | 1.12 | 1.16 |
0.60 | 1.33 | 0.33 | 0.45 | 0.58 | 0.63 | 0.69 | 0.71 | 0.74 | 0.76 | 0.80 | 0.85 | 0.90 | 0.97 | 1.00 | 1.04 | 1.08 |
0.62 | 1.27 | 0.25 | 0.39 | 0.52 | 0.57 | 0.63 | 0.65 | 0.68 | 0.70 | 0.74 | 0.79 | 0.84 | 0.91 | 0.94 | 0.98 | 1.02 |
0.64 | 1.20 | 0.18 | 0.32 | 0.45 | 0.50 | 0.56 | 0.58 | 0.61 | 0.63 | 0.67 | 0.72 | 0.77 | 0.84 | 0.87 | 0.91 | 0.95 |
0.66 | 1.14 | 0.12 | 0.26 | 0.39 | 0.44 | 0.50 | 0.52 | 0.55 | 0.57 | 0.61 | 0.66 | 0.71 | 0.78 | 0.81 | 0.85 | 0.89 |
0.68 | 1.08 | 0.06 | 0.20 | 0.33 | 0.38 | 0.44 | 0.46 | 0.49 | 0.51 | 0.55 | 0.60 | 0.65 | 0.72 | 0.75 | 0.79 | 0.83 |
0.70 | 1.02 | 0.14 | 0.32 | 0.32 | 0.38 | 0.40 | 0.43 | 0.45 | 0.49 | 0.54 | 0.59 | 0.66 | 0.69 | 0.73 | 0.77 | |
0.72 | 0.96 | 0.08 | 0.27 | 0.26 | 0.32 | 0.34 | 0.37 | 0.39 | 0.43 | 0.48 | 0.53 | 0.60 | 0.63 | 0.67 | 0.71 | |
0.74 | 0.91 | 0.03 | 0.21 | 0.21 | 0.27 | 0.29 | 0.32 | 0.34 | 0.38 | 0.43 | 0.48 | 0.55 | 0.58 | 0.62 | 0.66 | |
0.76 | 0.86 | 0.16 | 0.16 | 0.22 | 0.24 | 0.27 | 0.29 | 0.33 | 0.38 | 0.43 | 0.50 | 0.53 | 0.57 | 0.61 | ||
0.78 | 0.80 | 0.11 | 0.10 | 0.16 | 0.18 | 0.21 | 0.23 | 0.27 | 0.32 | 0.37 | 0.44 | 0.47 | 0.51 | 0.55 | ||
0.80 | 0.75 | 0.05 | 0.05 | 0.11 | 0.13 | 0.16 | 0.18 | 0.22 | 0.27 | 0.32 | 0.39 | 0.42 | 0.46 | 0.50 | ||
0.82 | 0.70 | 0.06 | 0.08 | 0.11 | 0.13 | 0.17 | 0.22 | 0.27 | 0.34 | 0.37 | 0.41 | 0.45 | ||||
0.84 | 0.65 | 0.03 | 0.06 | 0.08 | 0.12 | 0.17 | 0.22 | 0.29 | 0.32 | 0.36 | 0.40 | |||||
0.86 | 0.59 | 0.02 | 0.06 | 0.11 | 0.16 | 0.23 | 0.26 | 0.30 | 0.34 | |||||||
0.88 | 0.54 | 0.06 | 0.11 | 0.18 | 0.21 | 0.25 | 0.29 | |||||||||
0.90 | 0.48 | 0.06 | 0.12 | 0.15 | 0.19 | 0.23 | ||||||||||
0.92 | 0.43 | 0.07 | 0.10 | 0.14 | 0.18 | |||||||||||
0.94 | 0.36 | 0.03 | 0.07 | 0.11 |